NyIzAw

အိပ္မက္

ငယ္ငယ္တုန္းက ကၽြန္မမွာ ရယ္စရာေကာင္းေသာ အိပ္မက္ႏွစ္ခု ရွိခဲ့သည္။ရယ္စရာေကာင္းသည္ဟု ေျပာရျခင္းမွာ ထိုအိပ္မက္တို႔ အေၾကာင္းကို တစ္စံုတစ္ေယာက္အား ကၽြန္မေျပာမိတိုင္း ထိုသူက ရယ္ေမာတတ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ပထမအိပ္မက္ကို ေရာင္စံုရႈခင္းဓာတ္ပံုစာအုပ္ထဲမွာ ေတြ႔ရေသာ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံရွိ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားလွသည့္ ရဲတိုက္ႀကီးမ်ားအား ႏွစ္သက္စြာ တအံ့တၾသေငးေမာရင္းက ရခဲ့၏။ ထိုရဲတိုက္ႀကီး တစ္ခုခုကို ပိုင္ဆိုင္လိုမႈပင္ျဖစ္သည္။

တစ္ခါမွာေတာ့ တစ္ေယာက္ေယာက္က...... ” မီလ်ံနာသူေဌးႀကီးတစ္ေယာက္ကို လက္ထပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေပါ့ဟာ” ဟု ရယ္ေမာခဲ့ေလသည္။
ထိုစကားေၾကာင့္ ကၽြန္မအေတာ္ ေအာင့္သက္သက္ ျဖစ္သြားခဲ့ရသည္။ ရယ္စရာခ်င္း အတူတူ ဘာေၾကာင့္ ”မီလ်ံနာသူေဌးမႀကီး ျဖစ္ေအာင္ႀကိဳးစားေပါ့”ဟု
သူမရယ္ေမာခဲ့တာလဲ။ဘာေၾကာင့္သူေဌးႀကီး ကိုလက္ထပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားခိုင္းတာလဲ။ ကၽြန္မ၏ အိပ္မက္သည္ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ႏွင့္ မအပ္စပ္ေသာအိပ္မက္ျဖစ္ေနေလသလား။ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ ဘယ္လိုနည္းႏွင့္မွ် အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္သည့္ အိပ္မက္တခုမွ ကၽြန္မမက္ခဲ့မိတာလား။

နားမလည္ႏိုင္မႈႏွင့္ ေဒါသ၊ မခံခ်င္စိတ္တို႔ ဖိစီးလ်က္ ကၽြန္မလေပါင္းမ်ားစြာ မေက်မလည္ျဖစ္ခဲ့ရဖူးသည္။ ေနာက္ေတာ့ ထိုအိပ္မက္သည္ တကယ္ပင္ ကၽြန္မထံမွ တေရြ႕ေရြ႕ ေ၀းကြာကာ ေမွးမွိန္ပ်က္ျပယ္သြားခဲ့ေလသည္။
ေနာက္အိပ္မက္တစ္ခုကေတာ့ စာေရးဆရာတစ္ေယာက္ျဖစ္လိုမႈပါပဲ။ ထိုအိပ္မက္ကိုလည္း သူတို႔ရယ္ေမာခဲ့ၾကေလသည္။

သို႔ေသာ္ ထိုအိပ္မက္ အတြက္ေတာ႔ျဖင္႔ကၽြန္မမနာက်ည္းခဲ႔ရေပ။ အိပ္မက္သည္ အခ်ိန္ႀကာျမင္႔လာသည္နွင္႔ အမွ် ခိုင္မာစြဲျမဲလာျပီး ေသခ်ာမႈ၊ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈမ်ားႏွင့္ ေပါင္းစပ္လိုက္ေသာအခါ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အျဖစ္ တစ္ဆင့္တက္သြာသည္။

ထိုေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သည္ ကၽြန္မရင္ထဲ ဦးေႏွာက္ထဲမွာ အဆင့္သင့္အေနထားျဖင့္ ဆႏၵျပင္းျပစြာ တည္ရွိေနခဲ့၏။ အခြင့္ၾကံဳႀကိဳက္သည့္ အခါ ေျခလွမ္းတစ္လွမ္း လွမ္းလိုက္ရံုသာျဖစ္သည္။ ထိုေျခလွမ္းသည္ ကၽြန္မဘ၀ကို ကၽြန္မအလိုရွိရာသို႔ ေခၚေဆာင္သြားလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
ရယ္စရာေကာင္းသည့္ အိပ္မက္ကေလးတစ္ခုကို တကယ္ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရပါသလား၊ တကယ္စြမ္းအားရွိပါသလား၊ ေျခလွမ္း လွမ္းျပီး ဘာမွခရီးမေပါက္သူေတြမရွိဘူးလား။

အိပ္မက္ကိုလက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုင္သူေတြ ဘာ့ေၾကာင့္ ဒီေလာက္မ်ားျပားေနရပါသလဲ။
ထိုေမးခြန္းမ်ားအတြက္ အေျဖမွာ တစ္ခုတည္းသာျဖစ္၏။ ၄င္းအေျဖမွာလည္း ေမးခြန္းတစ္ခုျဖစ္သည္။
“ အိပ္မက္ကို ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တစ္ခုအျဖစ္ တစ္ဆင့္တက္ျပီး အသြင္ကူးေျပာင္းခဲ့တာ ေသခ်ာပါရဲ႕လား”

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္၏ သေႏၶ

အိပ္မက္သည္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္၏ သေႏၶျဖစ္ျပီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သည္ က်န္းမာသန္စြမ္းေသာ ရင္ေသြးငယ္ ျဖစ္သည္။ အိပ္မက္တစ္ခုကို ဖမ္းဆုပ္ယူဖို႔ခက္ခဲ၏။ ထိုအိပ္မက္တစ္ခုမွ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တစ္ခု ေမႊးဖြားလာဖို႔ ပို၍ခက္ခဲပါသည္။ အိပ္မက္သည္ မထင္မရွား ေမွးမွိန္လာရာမွ ပ်က္ျပယ္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားတတ္သည္။ သေႏၶသည္ ကိုယ္၀န္ရက္သားအရြယ္တြင္ ပ်က္စီးႏိုင္၏။ ကိုယ္၀န္လသားအရြယ္တြင္ ပ်က္စီးႏိုင္၏။ ေမြးဖြားစဥ္မွာလည္း ပ်က္စီးႏိုင္ေသး၏။ ေမြးဖြားျပီး ရက္သားအရြယ္၊ လသားအရြယ္တို႔တြင္လည္း ပ်က္စီးႏိုင္ေသးသည္။

အိပ္မက္သည္ ရလိုက္ေသာအခ်ိန္တြင္ ဘာတန္ဖိုးမွ မေပးရေသာ္လည္း ပ်က္ျပယ္သြားသည့္အခ်ိန္တြင္ တန္ဖိုးႀကီးေလသည္။ အေၾကာင္းမွာ အိပ္မက္တစ္ခုျပိဳကြဲဆံုးရွဴံးသြားလွ်င္ ခံစားရမည့္ နာက်င္မႈမွာ ႀကီးမားလွေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဆိုသည္မွာ တိုင္းဆ၍မရေအာင္ တန္ဖိုးႀကီးသည္ဟု ဆိုၾကပါစို႔။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ျပိဳကြဲပ်က္စီးသြားေသာအခါ လူ၏ဘ၀လည္း ပ်က္စီးရတတ္သည္။

ဆရာႀကီးမင္းသု၀ဏ္၏ “ဘႀကီးေအာင္ညာတယ္” သတၳဳတိုထဲမွ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျပိဳကြဲပ်က္စီးသြားေသာ ကေလးငယ္ကို ကၽြန္မဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ႏိုင္ပါ။ ထိုကေလးငယ္၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သည္ သူ႔အသက္ႏွင့္ထပ္တူတန္ဖိုးႀကီးလွ၏။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ပ်က္စီးသြားခ်ိန္တြင္ သူ႔အသက္သည္ ပ်က္စီးဆံုးရွဴံးရေလသည္။

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႏွင့္ အသက္ရွင္ေနၾကသူမ်ား

လူသားအားလံုးသည္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို “ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႏွင့္ အသက္ရွင္ေနသူမ်ား” ဟု ရည္ညြန္းေလ့ ရွိသည္။ ထို႔အတူ “ေမွ်ာ္လင့္တိုင္းလဲျဖစ္မလာဘူး ” ဟူေသာ စကားကိုလည္း မၾကာခဏ သံုးႏႈန္းညည္းညဴရေလ့ရွိပါသည္။
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိျပီး ဘာေၾကာင့္ အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္ရတာလဲ။ ေတြးစရာရွိသည္မွာ မိမိသည္တစ္စံုတစ္ခုေသာ အေျခအေနကို တကယ္ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့တာမွ ဟုတ္ရဲ႕လား။ လူသားတိုင္းလက္ရွိဘ၀ထက္ ပိုမိုတိုးတက္ျမင့္မားခ်င္စိတ္ ရွိၾကသည္။ လက္ရွိအေျခအေနထက္ တိုးတက္ျမင့္မားခ်င္စိတ္ ရွိၾကသည္။ လက္ရွိအေျခအေနထက္ တိုးတက္ျမင့္မားခ်င္စိတ္ ရွိၾကသည္။ လက္ရွိအေျခအေနထက္ တိုးတက္ဖြံ႕ျဖိဳးေသာ ဘ၀တစ္ခုခုကို ျဖစ္ခ်င္ၾကသည္။ ထိုျဖစ္ခ်င္စိတ္တစ္ခုတည္း သည္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ဟုတ္ပါသလား။

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဟူေသာအရာ၏ အနက္အဓိပၸာယ္အစစ္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ သေဘာေပါက္နားလည္ဖို႔လိုပါသည္။ ကိုယ့္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အေၾကာင္းကို ကိုယ္တိုင္ဘယ္ႏွစ္ႀကိမ္မ်ား ခြဲျခားစိတ္ျဖာ ေလ့လာခဲ့ဖူးပါသလဲ။
လူတစ္ေယာက္မွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိဖို႔အတြက္ ထိုလူသည္ ဘ၀ကို မက္ေမာတြယ္တာစြာ ခ်စ္ဖို႔လိုသည္။ ဘ၀ကိုခ်စ္မက္သူထံမွာသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ အမ်ားစုေသာ လူတို႔သည္ ဘ၀ကို ခ်စ္မက္ၾက၏။ ထို႔ေၾကာင့္ “လူဆိုသည္မွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႏွင့္ အသက္ရွင္ေနၾကသည္” ဟူေသာစကား ေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္သည္။

အိမ္ရွင္မတစ္ေယာက္တြင္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိသည္။ ၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္တြင္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိသည္။ ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္တြင္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိသည္။
“အိမ္ရွင္မ တစ္ေယာက္တြင္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိသည္ ” ဆိုရာ၌ အိမ္ရွင္မ၏ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို ေလ့လာၾကည့္ရန္ လိုပါသည္။ အိမ္ရွင္မ၏ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က ဘာလဲ၊ ေန႔စဥ္ အိမ္သားမ်ားစားေသာက္ရန္ ခ်က္ျပဳတ္ေရးတာ၀န္ျဖင့္ ေစ်းသြားေနရသည့္ အိပ္ရွင္မသည္ ဘာကို ေမွ်ာ္လင့္ပါသလဲ။ကုန္ေစ်းႏႈန္းက်ဆံုးဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္သလား။ လံု၀မဟုတ္ပါ။ ကုန္ေစ်းႏႈန္း က်ဆင္းဖို႔သူတို႔မွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မရွိပါ။ ေစ်းသည္တို႔၏ ခ်ိဳသာစြာဆက္ဆံမႈ၊ အေလးခ်ိန္မွန္ကန္မႈ တို႔ကို ေမွ်ာ္လင့္သလား။ လံုး၀မဟုတ္ပါ။ မိမိခင္ပြန္း၀င္ေငြ ပို၍ေကာင္းမႈကို ေမွ်ာ္လင့္သလား၊ လံုး၀မဟုတ္ပါ။

မိမိ၏ျပဳျပင္မႈျဖင့္ မေျပာင္းလဲႏိုင္ေသာအရာမ်ားကို စိတ္ကူးယဥ္တမ္းတျခင္းသည္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဟုတ္ပါ။ ဒါျဖင့္ သူတို႔၏ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကဘာလဲ။ ေန႔စဥ္ အသံုးစရိတ္ကိုတစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ ပို၍ စနစ္က်စြာမွန္ကန္စြာ သံုးစြဲႏိုင္ေအာင္၊ အဖိုးနည္း ၀န္ပါသေဘာတရားကို အသံုးခ်ႏိုင္ေအာင္ အားထုတ္ႀကိဳးစားျခင္း၊ ရလဒ္ကိုလည္း ယံုၾကည္စိတ္ခ်ျခင္း။ ၄င္းသည္ သာမာန္အိမ္ရွင္မတစ္ဦး၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖစ္သည္။

၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကဘာလဲ၊ ၀န္ထမ္းအားလံုး ေယဘုယ် လစာဆိုးဖို႔လား၊ လံုး၀မဟုတ္ပါ။ ထို႔ျပင္ လစာတိုးျခင္းသည္ သူတို႔၏စား၀တ္ေနေရး ေျပလည္မႈအတြက္ အျမဲမွန္ကန္ေသာ အေၾကာင္းတရားမဟုတ္။ လစာအနည္းငယ္တိုးမည့္ အရိပ္အေယာင္ျဖင့္ပင္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းမ်ား ျဗဳန္းခနဲ ျမင့္မားလာေလ့ရွိေၾကာင္း သူတို႔သိျပီးျဖစ္သည္။

၀န္ထမ္း၏ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သည္ မိမိကိုယ္တိုင္ ရာထူးတိုးတက္ဖို႔ျဖစ္သည္။ ရာထူးတိုးလိုျခင္းသည္ လစာတိုးဖို႔ဆႏၵ သက္သက္မဟုတ္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔လိုေသာဆႏၵ ေၾကာင့္လည္းျဖစ္သည္။
၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဆိုသည္မွာ ပိုမိုျမင့္မားေသာရာထူးႏွင့္ အခြင့္အာဏာရယူေရးအတြက္အားထုတ္ရင္း၊ အခြင့္အေရးကို အဆင့္သင့္အကဲခတ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။

ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္၏ေမွ်ာ့္လင့္ခ်က္က ဘာလဲ။ မိမိ၏ကုသမႈျဖင့္ လူနာမ်ား ေရာဂါေပ်ာက္ကင္းေအာင္ အားထုတ္ျခင္း၊ ထိုမွ မိမိကို အားကိုးေသာလူနာမ်ား ပို၍ပို၍မ်ားလာကာ ထိုလူနာမ်ား၏ေရာဂါေပ်ာက္ကင္း သက္သာမႈေၾပီးကာင့္ပင္ မိမိ၏ေက်ာ္ေစာမႈ၊ ၾသဇာႏွင့္ ဘ၀အဆင့္အတန္း ျမင့္မားေရးျဖစ္သည္။

အိမ္ရွင္မ၊ ၀န္ထမ္း၊ ဆရာ၀န္ စသူတို႔သည္ ကိုယ့္ဘ၀ကို ကိုယ္တိုင္ေရြးခ်ယ္ ကန္႔သတ္ခဲ့ျပီးသူမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ၄င္းတို႔၏ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သည္ “ေရြးခ်ယ္ျပီးသူမ်ား ”၏ “အကန္႔သတ္ခံ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ”ျဖစ္သည္။
အိမ္ရွင္မအျဖစ္ မိမိဘ၀ကိုေရြးခ်ယ္ကာ ေရာင့္ရဲခဲ့ျပီးတစ္ေယာက္အဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ သည္ ရုပ္ရွင္မင္းသမီးဘ၀ မဟုတ္ႏိုင္ေပ။ ဆရာ၀န္အျဖစ္ မိမိဘ၀ကိုေရြးခ်ယ္ခဲ့ျပီးသူ တစ္ေယာက္အဖို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သည္ ေလယဥ္ပိုင္းေလာ့ဘ၀ မဟုတ္ႏိုင္ေပ။

ဤအခ်က္မ်ားအရ ထင္ရွားသည္မွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သည္ ျဖစ္ခ်င္မႈဆႏၵတစ္ခုတည္းမဟုတ္။
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဆိုတာ ဘာလဲ။
ဘာလဲဟူေသာ အေျဖကိုမရွာမီ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဆိုတာ “ဘာ” မဟုတ္ဘူးလဲ ဟု အေျဖရွာၾကည့္ရန္ သင့္ေတာ္ပါလိမ့္မည္။

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဟုတ္ေသာ ဆင္တူရိုးမွား စိတ္ဆႏၵမ်ား

လူတစ္ေယာက္ ထီငါးဆယ္က်ပ္ဖိုးထိုးျပီး သိန္းငါးဆယ္ ထီေပါက္ခဲ့ရင္..... ဟု စိတ္ကူးယဥ္ေတြးေတာေနျခင္းသည္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ျဖစ္သလား။
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သည္ ကံၾကမၼာအေပၚမွာ အားကိုးေနရသည့္ “အနာဂတ္ကို စိတ္ကူးယဥ္မႈ” မဟုတ္ပါ။
ဉာဏ္ရည္လည္းနိမ့္က်၊ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈလည္းမရွိ၊ ေပါ့တီးေပါ့ဆ ေက်ာင္းသားတေယာက္က ဆယ္တန္းမွာ ဘာသာစံု ဂုဏ္ထူးရခဲ့လွ်င္.....ဟု စိတ္ကူးယဥ္ ေတြးေတာေနျခင္းသည္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖစ္သလား။

ကိုယ္တိုင္အားထုတ္မႈ မပါ၀င္ေသာ ျဖစ္ခ်င္စိတ္ သက္သက္သည္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဟုတ္ပါ။ ဆိုပါစို႔။
ယခုလက္ရွိအေျခအေနအရ ကင္ဆာေရာဂါတိုင္းသည္ ကုသေပ်ာက္ကင္းဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္။ အိတ္(ဒ္)(စ္) ေရာဂါသည္ ကုရာနတၳိေဆးမရွိ။ ထိုေရာဂါမ်ား၏ ကုထံုးမ်ားအတြက္ လူသားသည္ အခ်ိန္၏ဖန္တီးမႈကို ေစာင့္ဆိုင္းေနသင့္ပါသလား။ ေနာက္တစ္ႏွစ္က်ရင္ေတာ့ တစ္ေယာက္ေယာက္က ကုထံုးကုနည္း ရွာေတြ႕ေကာင္းပါရဲ႕။ ေနာက္ဆယ္စုႏွစ္က်ရင္ေတာ့ ေတြ႔ေကာင္းပါရဲ႔။ ေနာက္ရာစုႏွစ္က်ရင္ေတာ့ ေတြ႔ေကာင္းပါရဲ႔.....စသည္ျဖင့္ မိမိကိုယ္တိုင္ ႀကိဳးစားရွာေဖြဖို႔ စိတ္မ၀င္စားဘဲ အခ်ိန္ကို ေစာင့္ဆိုင္းတမ္းတျခင္းသည္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖစ္သလား။

“အခ်ိန္က အဆံုးအျဖတ္ေပးပါလိမ့္မယ္”
ထိုစကားကို မၾကာခဏသံုးစြဲတာ ေတြ႔ဖူးပါသည္။ ခၽြင္းခ်က္ျဖင့္ သာ လက္ခံသင့္သည့္ စကားျဖစ္သည္။ ျဖစ္ျပီးသြားေသာ၊ ျပဳျပင္မရႏိုင္ေတာ့ေသာ ကိစၥအတြက္ မိမိက ထိုအျဖစ္ကို တည္ျငိမ္စြာလက္ခံႏိုင္ဖို႔ အခ်ိန္၏ အဆံုးအျဖတ္ကို ေစာင့္ေကာင္း ေစာင့္ၾကရေပလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ မျဖစ္ေသးေသာ တစ္စံုတစ္ခု၊ ျဖစ္လာဖို႔ ကိစၥမွာေတာ့ အခ်ိန္က ဘာမွ်အဆံုးအျဖတ္မေပးႏိုင္ပါ။

အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ျဖစ္လာေအာင္ မႀကိဳးစားသေရႊ႕ေတာ့ မည္သည့္အရာမွ် ျဖစ္မလာႏိုင္ပါ။ အခ်ိန္ႏွင့္ အနာဂတ္ကို ကိုးကြယ္ျခင္းသည္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဟုတ္ပါ။ လူအမ်ားယူဆေနၾကသလို အလိုဆႏၵမ်ား၊ ျဖစ္ခ်င္စိတ္မ်ား ရွိေနျခင္းကို ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဟု ေခၚႏိုင္ပါသလား။ ဤသို႔ ေခၚမည္ဆိုလွ်င္ ကားေတြ၊ အိမ္ေတြ၊ ေျမေတြ ပို၍ပို၍ ပိုင္ဆိုင္ရန္ ဆႏၵရွိသူမ်ားကို ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႏွင့္ အသက္ရွင္ေနသူမ်ားဟု သတ္မွတ္ႏိုင္သလား။ တကယ္ေတာ့ထိုသို႔မဟုတ္ပါ။ ၄င္းတို႔သည္ သံုးျဖဳန္းမႈပမာဏ ပိုမိုမ်ားျပားႏိုင္ရန္ ဆႏၵျပင္းျပစြာ ဖ်တ္လတ္ေနသူမ်ားသာ ျဖစ္သည္။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိေသာသူမ်ားမဟုတ္။

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္၏ ပန္းတိုင္၊ သို႔မဟုတ္ အျပဳလုပ္ခံ ကံ သည္အရာ၀တၳဳမဟုတ္။ ပို၍ျပည့္၀ေသာ ဘ၀တစ္ခုျဖစ္သည္။ ပို၍ရွင္သန္ေသာ၊ ပို၍လြတ္လပ္ေသာ အေျခအေနတစ္ခုျဖစ္သည္။
၄င္းကို ဘာသာေရးေ၀ါဟာရျဖင့္ သံုးႏႈန္းလွ်င္ (အျပစ္တို႔မွ) “သက္သာေအာင္ကယ္တင္ျခင္း” ဟုေျပာႏိုင္သည္။ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံေရးေ၀ါဟာရျဖင့္သံုးႏႈန္းလွ်င္ “ေတာ္လွန္ေရး”ဟုေျပာႏိုင္သည္။
ထိုစိတ္အေျခအေနျဖစ္ေပၚမွ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဟု ေျပာႏိုင္သည္။

သို႔ေသာ္ အျပဳျပင္ဖန္တီးခံသေဘာ (Passiveness) ႏွင့္ ေစာင့္ဆိုင္းမႈသေဘာ (Waiting for) ပါ၀င္ေနျပန္လွ်င္လည္း ၄င္းကို ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဟု မသတ္မွတ္ႏိုင္ေပ။ ၄င္းသည္ သည္းခံလက္ေလွ်ာ့မႈ ပါ၀င္ေသာ ဆႏၵတစ္ခုပင္ ျဖစ္ေနေပလိမ့္မည္။
ထိုကဲ့သို႔ အျပဳျပင္ဖန္တီးခံသေဘာ ႏွင့္ ေစာင့္ဆိုင္းမႈသေဘာပါ၀င္ေနျပန္လွ်င္လည္း ၄င္းကိုေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဟု မသတ္ႏိုင္ေပ။ ၄င္းသည္သည္းခံလက္ေလွ်ာ့မႈ ပါ၀င္ေသာဆႏၵတစ္ခုပင္ ျဖစ္ေနေပလိမ့္မည္။

ထိုကဲ့သို႔ သည္းခံလက္ေလွ်ာ့မႈပါ၀င္ေသာ ဆႏၵအမ်ိဳးအစားတစ္ခု အေၾကာင္းကို ဂ်ာမန္စာေရးဆရာ ကပ္ဖ္ကာ က ပံု၀တၳဳတစ္ခုျဖင့္ လွပစြာသရုပ္ေဖာ္ခဲ့ဖူးသည္။ ၄င္းမွာ တရားဥပေဒ၏ ေရွ႕မွာ ဆိုသည့္ ပံု၀တၳဳျဖစ္သည္။
ေကာင္းကင္ဘံု သို႔မဟုတ္ တရားဥပေဒဆီသို႔ သြားရာတံခါးေပါက္တစ္ခုသို႔ လူတေယာက္ ေရာက္လာျပီး တံခါးေစာင့္ထံမွ ၀င္ခြင့္ကိုေတာင္းခံေလသည္။ တံခါးေစာင့္က ၀င္ခြင့္မေပးေသးပါဟု ျငင္းဆိုသည္။ ထိုတံခါးသည္ ပြင့္ေနျပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ထိုလူသည္ ၀င္ခြင့္ရရွိရန္အတြက္ ေစာင့္ဆိုင္းရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္သူသည္ ေန႔ေပါင္းမ်ားစြာ၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ထိုင္၍ ေစာင့္ေလသည္။ မၾကာခဏပင္ မိမိအား ၀င္ခြင့္ျပဳပါရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ေသာ္လည္း ၀င္ခြင့္မေပးႏိုင္ေသးပါဘူး ဟုသာ ျငင္းပယ္ခံရသည္။ ထိုႏွစ္ကာလမ်ားအတြင္း သူသည္ တံခါးေစာင့္အား အဆက္မျပတ္ေလ့လာေလသည္။ သားေမႊးေကာ္လာေပၚမွာ တြယ္ကပ္ေနေသာ မႊားေကာင္ကေလးမ်ားကို သိလာသည္ အထိပင္ျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံုး သူအိုမင္းလာျပီး ေသဖို႔ရာ နီးကပ္လာသည္။

ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ သူက တံခါးေစာင့္အား ေမးခြန္းတစ္ခုေမးလိုက္သည္။ “ အခုေလာက္ႏွစ္ေတြ ၾကာလာခဲ့တာေတာင္မွ ဒီတံခါးကို ကၽြန္ေတာ္ကလြဲျပီး ၀င္ခြင့္လာေတာင္းတဲ့သူ ဘယ္သူမွမရွိပါလား၊ အဲဒါ ဘယ္လိုျဖစ္တာလဲ” ထိုအခါ တံခါးေစာင့္က ေျဖလိုက္သည္။
“ ခင္ဗ်ားကလြဲျပီး ဘယ္သူမွ ဒီတံခါးကို ျဖတ္သန္း၀င္ေရာက္ခြင့္ မရႏိုင္ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီတံခါးဟာ ခင္ဗ်ားအတြက္ ရည္ရြယ္ထားတာျဖစ္လို႔ပဲ။ အခုေတာ့ က်ဳပ္ဒီတံခါးကို ပိတ္လိုက္ျပီ”။

ထိုစကားကို နားမလည္ႏိုင္ေတာ့ေလာက္ေအာင္ သူအိုမင္းခဲ့ျပီ။ သို႔ေသာ္ သူအသက္ငယ္ရြယ္ေသးလွ်င္ နားလည္ခ်င္မွ နားလည္ႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ သူ႔လိုလူစားမ်ိဳးသည္ ျဗဴရိုကရက္တို႔၏ စကားကို မပယ္ရွားႏိုင္ေပ။
အကယ္၍သာ သူ႕တြင္ေစာင့္ဆိုင္းမႈကဲေသာ အျပဳျပင္ ဖန္တီးခံတို႔၏ ဆႏၵထက္ နည္းနည္း ပို၍ ခြန္အားသတၱိရွိခဲ့မည္ဆဆိုလွ်င္ ျဗဴရိုကရက္ တို႔ကုိ အာခံရဲသည့္သတၱိျဖင့္ သူသည္ လြတ္ေျမာက္ရာ ေကာင္းကင္ဘံု၊ ေတာက္ပေသာနန္းေတာ္ဆီသို႔ ေရာက္ရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ယခုေတာ့ သူ႔လိုလူမ်ိဳးသည္ တစ္စံုတစ္ေယာက္က မီးစိမ္းျပလာမည့္ ကာလကို ေစာင့္ေမွ်ာ္ရင္း.......ေစာင့္ရင္း......ေစာင့္ရင္း.....အခ်ိန္ေတြကုန္ခဲ့ရေတာ့သည္။

ကပ္ဖ္ကာ၏ လူအိုကဲ့သို႔လူမ်ိဳးမ်ား ေလာကတြင္ မ်ားျပားလွသည္။ ၄င္းတို႔သည္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖင့္ အသက္ရွင္သူဟု မေျပာႏိုင္ေပ။

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္၏ အဓိပၸာယ္

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဆိုသည္မွာ အမွန္တရားႏွင့္ ဆိုင္သည္။ျပဳျပင္ဖန္တီးခံ ေစာင့္ဆိုင္းမႈ မဟုတ္သလို မျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေသးသည့္ အေျခအေနတစ္ခုတြင္ ဇြတ္အတင္း မမွန္မကန္ အားထုတ္ျခင္းလည္းမဟုတ္။ ေျခကုန္လက္ပန္းက်ေနေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၀ါဒလည္းမဟုတ္။ အေျခခံမက်သည့္ အစြန္းေရာက္စြန္႔စားမႈ၀ါဒတစ္ခုလည္းမဟုတ္ေပ။

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သည္ ျငိမ္သက္စြာ၀ပ္၍ ေခ်င္းေျမာင္းေနေသာ က်ားတစ္ေကာင္ျဖစ္သည္။ က်ားသည္ မိမိခုန္အုပ္ရမည့္အခ်ိန္ကို အတိအက်ေရာက္မွာသာ ခုန္အုပ္ေလသည္။
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိရန္ဆိုသည္မွာ တည္ရွိျဖစ္ေပၚမႈ အေျခအေန တစ္ခုျဖစ္သည္။ မိမိကိုယ္တြင္းမွာတည္ရွိေသာ ျပင္းျပသည့္ အဆင္သင့္ျဖစ္မႈတစ္ခုျဖစ္သည္။ လိုအပ္သည့္အခါ လႈပ္ရွားမႈ ခြန္အားကို အသံုးျပဳႏိုင္ရန္ အဆင္သင့္ရွိေသာ သတိျပဳမႈတစ္ခုျဖစ္သည္။

၄င္းသည္ ဘ၀တည္ေဆာက္မႈမ်ားအတြက္ အတြင္းပစၥည္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ လူ႕စိတ္၀ိဉာဏ္၏ ျဖတ္လတ္လႈပ္ရွားမႈတစ္ခုျဖစ္သည္။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သည္ လူ႕ဘ၀၏ အျခားေသာအတြင္းပစၥည္းတစ္ခုႏွင့္ ဆက္သြယ္လ်က္ရွိသည္။ ၄င္းမွာ ယံုၾကည္မႈ ျဖစ္သည္။

ယံုၾကည္မႈ

ယံုၾကည္မႈဆိုရာ၌ ဤအရာအေပၚမွာ ၊ထိုအရာေပၚမွာ ယံုၾကည္သက္၀င္သည္ဟု အဓိပၸာယ္ရေသာ ၊ေပ်ာ့ည့ံသည့္ ယံုၾကည္သက္၀င္မႈ အမ်ိဳးအစားကို ဆိုလိုျခင္း မဟုတ္ေပ။

ယံုၾကည္မႈဆိုသည္မွာ ယခုထိသက္ေသမျပရေသးသည့္ တကယ့္ျဖစ္ႏိုင္ေခ်အသိတရားေပၚမွာ ခိုင္မာစြာသေဘာေပါက္နားလည္ျခင္းကိုေခၚသည္။ ယံုၾကည္မႈသည္ (ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကဲ့သို႕ပင္) အနာဂတ္ကို ႀကိဳတင္မွန္းဆျခင္းမဟုတ္၊ မျဖစ္ေပၚေသးသည့္ အေျခအေနမွာရွိသည့္ ပစၥဳပၸန္၏ အျမင္တစ္ခုုျဖစ္သည္။ တစ္နည္းေျပာရလွ်င္ ယံုၾကည္မႈသည္ သံသယမွ လြတ္ကင္းသည့္ ေသခ်ာမႈႏွင့္ သက္ဆိုင္ေနသည္။

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အတြက္ ယံုၾကည္ရာ၌ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်၏ အျဖစ္မွန္သေဘာကို ေသခ်ာေရရာ သေဘာေပါက္ဖို႔ လိုအပ္သည္။ သို႔ေသာ္ ႀကိဳတင္သိမႈ နိမိတ္ဖတ္မႈတို႔ျဖင့္ ေသခ်ာဖို႔လိုအပ္ျခင္းေတာ့ မဟုတ္ေပ။ လူတစ္ေယာက္၏ အျမင္ႏွင့္ နားလည္ႏိုင္မႈ အေျခအေနလိုက္ ေသခ်ာျခင္းမ်ိဳးကိုသာ ဆိုလိုပါသည္။

ဥပမာ လူတစ္ေယာက္က စာေရးဆရာျဖစ္ဖို႔ေသခ်ာပါသည္ဟု မည္သူက နိမိတ္ဖတ္ႏိုင္မွာလဲ။ မည္သူက ႀကိဳတင္ေဟာကိန္း ထုတ္ေပးႏိုင္မွာလဲ။ သို႔ေသာ္ သူ႔မွာ ေသခ်ာမႈတစ္ခု ရွိဖို႔လိုသည္။ မိမိသည္ စာေရးဆရာအျဖစ္မွတပါး အျခားမည္သည့္ဘ၀ကိုမွ မလိုအပ္ပါဟူေသာ ေသခ်ာမႈ၊ ထို႔ျပင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို စာေရး စာဖတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေသခ်ာမႈ၊ ထို႔ျပင္တျခားသူမ်ား၏ ဘ၀ကို မွ်ေ၀ခံစားလိုစိတ္ရွိေၾကာင္း ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေသခ်ာမႈ ၊ လူအမ်ားနားလည္ေအာင္ေ၇းသည့္ နည္းပညာမ်ားကို စိတ္ရွည္ရွည္ေလ့လာခ်င္စိတ္ ရွိေၾကာင္း ကိုယ္တိုင္ေသခ်ာမႈ စသည့္ေသခ်ာမႈမ်ားျဖစ္သည္။ ထိုေသခ်ာမႈမ်ားႏွင့္သတိမ်ား မရွိခဲ့ပါလွ်င္ စာေရးဆရာျဖစ္ခ်င္စိတ္သည္ ခပ္ေပါ့ေပါ့စိတ္ဆႏၵအျဖစ္သာ တည္ရွိေပလိမ့္မည္။

ယံုၾကည္မႈႏွင့္ေရာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႏွင့္ပါ ဆက္သြယ္ေနသည့္ အျခားအတြင္းစိတ္ အေျခအေနတစ္ခုလည္း ရွိပါေသးသည္။ ၄င္းမွာ သတၱိျဖစ္သည္။

သတၱိ

သတၱိဆိုသည္ကို အဓိပၸာယ္ႏွစ္ခြ မထြက္ေအာင္ ေျပာဖို႔ဆိုလွ်င္ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေခါင္းေအးေအးျဖင့္ ရင္ဆိုင္ႏိုင္စြမ္း၊ သို႔မဟုတ္ ခ်ဳပ္တည္းႏိုင္စြမ္းသတၱိ ( Fortitude) ဟုလည္းေျပာႏိုင္ပါသည္။
ယခုေခတ္မွာ ေနရဲအသက္ရွင္ရဲသည့္စိတ္ကို သတၱိဟုေခၚၾကသည္ထက္ ေသရဲသည့္စိတ္ကိုသာ သတၱိဟု အဓိပၸာယ္ေကာက္ေနၾကသည္မဟုတ္လား။ တကယ္ေတာ့ သတၱိဆိုသည္မွာ တင္းခံႏိုင္စြမ္း၊ ေသြးေအးေအးေခါင္းေအးေအးျဖင့္ ရင္ဆိုင္ႏိုင္စြမ္းတစ္မိ်ဳးပင္ ျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ တင္းခံႏိုင္စြမ္း၊ ႀကံ့ႀကံ့ခံႏိုင္စြမ္းကို သတၱိ ( Courage) ဟုေျပာသည္ထက္ ေသြးေအးေအးရင္ဆိုင္ထိန္းခ်ဳပ္မႈ (Fortitude ) ဟုေျပာသည္က ပို၍ သဘာ၀က်ပါလိမ့္မည္။

ေသြးေအးေအး ရင္ဆိုင္ထိန္းခ်ဳပ္မႈဆိုတာဘာလဲ။
တစ္ေလာကလံုးက “ဟုတ္ပါတယ္” ဟူေသာအေျဖကို ၾကားခ်င္ေနသည့္အခါသမယတြင္ “မဟုတ္ဘူး” ဟုေျပာရဲသည့္ သတၱိကို ေခၚျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ဤေနရာတြင္ မေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း
ဟူေသာ စိတ္အေျခအေန တစ္ခုအေၾကာင္း အေသခ်ာ မရွင္းလင္းလွ်င္ အထက္ပါေသြးေအးေအးရင္ဆိုင္ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မႈ ကို အျပည့္အ၀ နားလည္ႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ မေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း သေဘာတရားကို ေလ့လာသင့္သည္။ ျခိမ္းေျခာက္မႈကို မေၾကာက္သူ၊ ေသျခင္းကိုပင္မေၾကာက္သူတို႔၏ မေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းကို အမ်ိဳးမ်ိဳးခြဲျခားေလ့လာႏိုင္၏။

(၁) ဘ၀ကို ဂရုမစိုက္ မခင္တြယ္၍ မေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း။

သူ႔အတြက္ ဘ၀သည္ သိပ္တန္ဖိုးမရွိ၊ ေနရေအာင္မထိုက္တန္ေပ။ ေသျခင္းတရား၏ အႏၱရာယ္ကို သူမေၾကာက္။ သူသည္ ဘ၀ကိုပို၍ ေၾကာက္ရြံ႕သူျဖစ္ႏုိင္သည္။ သူ၏မေၾကာက္ရြြ႕ံျခင္းသည္ သူ႔ဘ၀၏ခ်စ္ျခင္းေမတၱာခ်ိဳ႕တဲ့မႈအေပၚ အေျခခံသည္။ သူသည္ အႏၱရာယ္အေျခအေနမ်ားကိုပင္ ရွာေဖြေလ့ရွိသည္။ အေၾကာင္းမွာ သူသည္ ဘ၀ကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ သူ႔ကိုယ္သူေသာ္လည္းေကာင္း၊ လူအမ်ားကိုေသာ္လည္းေကာင္း ေၾကာက္ရြံ႕ေနျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္လိုစိတ္ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

(၂) ကိုးကြယ္ရာတစ္ခုေရွ႕ေမွာက္တြင္ ၾသဇာခံလိုစိတ္ျဖင့္ ေနထိုင္သူမ်ား၏ မေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း။

သူတို႔၏ ကိုးကြယ္ရာသည္ လူပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မ္ည္။ သေဘာတရားတစ္ခု ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မည္။ ထိုကိုးကြယ္ရာ ပုဂၢိဳလ္၏ အမိန္႔၊ ထိုသေဘာတရား၏ ပညတ္ခ်က္သည္ သူတို႔အတြက္ အထြက္အျမတ္ျဖစ္သည္။ ကိုယ္ခႏၶာအသက္ရွင္မႈဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို လစ္လ်ဴရႈရေလာက္ေအာင္ပင္ ထိုအမိန္႔မ်ား ပညတ္ခ်က္မ်ားက အေရးႀကီးေနသည္။
အကယ္၍ ထိုအမိန္႔မ်ားကိုမနာခံျငင္းပယ္လိုက္လွ်င္ ကိုးကြယ္ရာလူပုဂၢိဳလ္၊ သေဘာတရားႏွင့္ပတ္သက္သည့္ သူတို႔၏ရပ္တည္မႈ ဆံုးရႈံးျခင္းအႏၱရာယ္ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရေတာ့မည္။ ထိုအႏၱရာယ္ႏွင့္စာလွ်င္ သူတို႔သည္ ေသျခင္းကိုပင္ ပို၍လက္ခံႏိုင္ေသးသည္။ ထိုအခါ သူတို႔သည္ မေၾကာက္ရြံ႕ေသာ လူအမ်ိဳးအစားျဖစ္သြားသည္။

(၃) တတိယအမ်ိဳးအစားမွာ အသိဉာဏ္ဖြံ႕ျဖိဳးျပီးေသာလူတို႔တြင္ ေတြ႔ရသည့္ မေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း ျဖစ္၏။

သူသည္ သူကိုယ္တိုင္အတြက္အသိစိတ္ရွိျပီး သူ႔ဘ၀ကို သူခ်စ္သည္။ မည္သည့္ကိုးကြယ္ရာကိုမဆို သူလစ္လ်ဴရႈႏိုင္သည္။ မည္သည့္အရာကိုမဆို လစ္လ်ဴရႈႏိုင္သည္။ သူသည္ဘာမွ် မရွိျခင္းျဖင့္ ခ်မ္းသာသုခကို ရေနသူ။ ဆႏၵ၏ေက်းကၽြန္မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ခြန္အားရွိေနသူျဖစ္သည္။
ဤလူမ်ိဳးသည္ ျပည့္စံုေသာအသိတရားျဖင့္ အလင္းရခဲ့လွ်င္ သူသည္လံုး၀ေသခ်ာျပီး ျပည့္စံုေသာမေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းကို ရရွိလိမ့္မည္။

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျပိဳကြဲျခင္း

စစ္မွန္ေသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖစ္ပါလ်က္ ႀကိဳးစားအားထုတ္သည့္အခါ၊ ျဖစ္မလာဘဲ ျပိဳကြဲပ်က္ျပယ္သြားရသည့္ အခ်ိန္မ်ားရွိတတ္ပါသည္။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျပိဳႀကိဳျခင္းသည္ တစ္နည္းအားျဖင့္လည္း ေကာင္း၏။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ပ်က္ျပားမႈေၾကာင့္ အားမလိုအားမရ စိတ္မေက်မနပ္ျဖစ္ရမည္။ ထိုမေက်နပ္စိတ္ေၾကာင့္ပင္ လူ၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား ပိုမိုျပင္းျပခိုင္မာလာႏိုင္သည္။ အေကာင္းျမင္၀ါဒျဖင့္ အိမ္မက္မက္ေနသူတစ္ေယာက္ အျဖစ္မွ ေရွာင္ဖယ္ရုန္းထြက္ႏိုင္မည္။

တစ္ခုေျပာစရာရွိသည္မွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တစ္ခု စနစ္က်က်ပ်က္စီးျပိဳကြဲသြားသည့္အခါမ်ိဳးတြင္ လူသည္ျပန္လည္ (ဆုပ္ကိုင္စရာ) တြယ္ဖက္စရာဟူ၍ ဘာမွ်မရွိေတာ့သည့္ဘ၀သို႔လည္း ေရာက္သြားႏိုင္ပါသည္။

ေမၽွာ္လင့္ခ်က္ျပိဳကြဲျခင္းအေပၚတုန္႔ျပန္မႈသည္ လူအမ်ိဳးအစားေပၚ မူတည္၍ေသာ္လည္းေကာင္း သမိုင္းဆိုင္ရာ စိတ္ပညာဆိုင္ရာအေျခအေနအရပ္ရပ္ေပၚ မူတည္၍ေသာ္လည္းေကာင္း ေျပာင္းလဲတတ္သည္။

အမ်ားစုေသာ လူသားတို႔သည္ တည္ေဆာက္၍မရေလာက္ေအာင္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျပိဳကြဲသြားသည့္အခါ မိမိတို႔၏အလိုဆႏၵ၊ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားကို မိမိတို႔ရႏိုင္သေလာက္ အေျခအေနထိ ေလွ်ာ့ခ်ပစ္လိုက္တတ္သည္။ သူတို႔လက္လွမ္းမမီ ဟု ထင္ေသာအရာမ်ားကို အိပ္မက္မွ်ပင္မမက္ျဖစ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္တတ္သည္။ သူတို႔သည္ လက္ေလွ်ာ့လိုက္သည့္ အေကာင္းျမင္၀ါဒတစ္မ်ိဳး၏ ရုပ္ပံုလႊာတစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျပိဳကြဲျခင္း၏ အျခားအက်ိဳးဆက္တစ္ခုမွာ ႏွလံုးသားမာေၾကာသြားျခင္းျဖစ္၏။ ထိုသူတို႔သည္ ေနာက္ထပ္နာက်င္မႈကို မခံစားႏုိင္ေတာ့ေလာက္ေအာင္ လံုေလာက္စြာထိခိုက္နာက်င္ခဲ့ရျပီးျပီဟု ဆံုးျဖတ္၏။ သူတို႔သည္ ေနာက္ထပ္ဘာမွ် ခံစားရေတာ့မည္မဟုတ္။ မည္သူကမွ် သူတို႔ကိုနာက်င္ေအာင္ မျပဳလုပ္ႏိုင္။ သို႔ေသာ္ သူတို႔သည္ သူတစ္ပါးကိုေတာ့ နာက်င္ေအာင္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ေလသည္။ သူတို႔၏ ဘ၀အဓိပၸာယ္သည္ “မည္သူ႔ကိုမွ်မလိုအပ္ျခင္း” ဟုျဖစ္လာသည္။ သူတို႕ကိုမည္သူကမွ် ထိတို႔၍မရ၊ မည္သူကမွ်ခံစားရေအာင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္စြမ္းမရွိျခင္း အေပၚသူတို႔ဂုဏ္ယူၾက၏။ သူတစ္ပါးကိုနာက်င္ေစႏိုင္သည့္ အတြက္ကား သူတို႔စိတ္ေက်နပ္မႈရေလသည္။ ထိုလူမ်ိဳးအမ်ားစုမွာ စိတ္လက္မရႊင္ျပဘဲ ေအးစက္စြာ အသက္ရွင္ေနထိုင္ရင္း ဘ၀ကိုကုန္ဆံုးေစရသည္။

ျဖစ္ႏိုင္ေျခတစ္ခုေတာ့ရွိ၏။ သူတို႔အေပၚစိတ္၀င္စားစြာပတ္သက္လာသည့္ ပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္ေယာက္ကို ယံုၾကည္စိတ္ခ်စရာဟုေတြ႕သြားႏိုင္သည္။ ထိုအခါ သူတို႔၏ေအးခဲတင္းမာမႈမွာ တျဖည္းျဖည္းေပ်ာ့ေပ်ာင္းႏႈးညံ့လာတတ္သည္။ ထိုအခါ ပ်က္စီးသြားျပီဟုထင္ရေသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ိဳးေစ့ကေလးလည္း ျပန္လည္ရွင္သန္လာရေလသည္။

သည္ထက္ပို၍ဆိုးေသာ အက်ိဳးဆက္တစ္ခုျဖစ္သြားႏိုင္ေသး၏။ ထိုအက်ိဳးဆက္မွာ ဘ၀ကိုမုန္းတီးခါးသီးမႈမွ ျဖစ္လာေသာ အၾကမ္းဖက္မႈ၊ ေလာကပတ္၀န္းက်င္ကို ဖ်က္ဆီးမႈစသည္တို႔ျဖစ္သည္။ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား၊ အက်ိဳးမဲ့ဖ်က္ဆီးသူမ်ားသည္ ထိုအမ်ိဳးအစားထဲတြင္ ပါ၀င္ေနတတ္ပါသည္။

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳး

လူတစ္ဦးခ်င္းစီအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္လင့္ခ်က္အမ်ိဳးအစားမ်ား မည္မွ်ပင္ကြဲျပားေစကာမႈ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္၏ အဓိပၸာယ္၊ အေျခခံသေဘာတရားႏွင့္ စြမ္းရည္သတၱိတို႔ကေတာ့ တစ္မ်ိဳးတစ္စားတည္းသာျဖစ္သည္။ လူတစ္ဦးခ်င္းအတြက္ အမွန္တရားသည္ လူမႈပတ္၀န္းက်င္တစ္ခုလံုးအတြက္ လည္း အမွန္တရားသာျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လူတစ္ဦးခ်င္း၏ ေမွ်္လင့္ခ်က္သည္ လူမႈပတ္၀န္းက်င္တစ္ခုလံုး ႏိုင္ငံသားအားလံုး၊ တစ္ေလာကလံုး၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္လည္းျဖစ္သည္။

သိပၸံပညာရွင္တစ္ေယာက္၏ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာ လူသားသည္ သဘာ၀တရားအေပၚ အႏိုင္ရေရးကို ဦးတည္၏။ ေလာကတြင္လူသားက အစစအရာရာ ဖန္တီးသူ ဆံုးျဖတ္သူ၊ ၾသဖာလြမ္းမိုးသူျဖစ္ေရးကို ဦးတည္သည္။ လူးသား၏မာန္မာနတို႔ ပိုမိုျမင့္မားလာခဲ့ရသည္မွာ သိပၸံပညာရွင္တို႔၏ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေၾကာင့္ျဖစိသည္။
စက္မႈပညာရွင္တစ္ေယာက္၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာ လူသား၏လုပ္အား၊ ခြန္အား၊ ပင္ပန္းဆင္းရဲမႈကို ေလွ်ာ့နည္းေအာင္ ေခြၽတာထိန္းသိမ္းႏိုင္ရန္အတြက္ စက္ကိရိယာမ်ား စက္မႈနည္းပညာမ်ား တီထြင္အသံုးျပဳႏိုင္ေရးဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။

လူမႈေရးပညာရွင္တစ္ေယာက္၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာ လူသည္ လူသားစစ္မွန္စြာ ကိုယ္က်င့္တရားေကာင္းမြန္ေရး၊ ေစာင့္စည္းမႈအက်င့္သီလ ရွိေရး၊ လူေနမႈစနစ္ႏွင့္ လူမႈဘ၀တိုးတက္ျမင့္မားေရး၊ လူအခ်င္းခ်င္းရိုင္းပင္းကူညီေရး၊ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီ၏ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးျမင့္မားျခင္းျဖင့္ လူမႈပတ္၀န္းက်င္တစ္ခုလံုး ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး ျမင့္မားေရး၊ ထိုမွနိုင္ငံတစ္ခုလံုး၊ ထိုမွတကမၳာလံုးရွိ လူသားမ်ား ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးျမင့္မားေရး စသည္တို႔ျဖစ္သည္။

သမိုင္းပညာရွင္တစ္ေယာက္၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာ လူ႔ယဥ္ေက်းမႈ ျမင့္မားတိုးတက္ေရးျဖစ္သည္။
စိတ္ပညာရွင္တစ္ေယာက္၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာ လူသားအားလံုး လူပီသစြာ ခံစားတတ္ဖို႔၊ အခ်စ္၊ အမုန္း၊ ရဲရင့္မႈ၊ ေၾကက္ရႊံ႕မႈ၊ ေပ်ာ္ရြင္မႈ၊ ၀မ္းနည္းမွႈ၊ စသည့္ ခံစားခ်က္မ်ားကို မွန္ကန္စြာ ခံစားႏိုင္ေရး ျဖစ္သည္။
ေဆးသုေတသန ပညာရွင္တစ္ေယာက္၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာ လူသားအားလုံး က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ဖို႔ ေရာဂါေ၀ဒနာအေပါင္းကို ေအာင္ႏိုင္ဖို႔ျဖစ္သည္။

လူတိုင္းလူတိုင္းမွာ မိမိအသိစိတ္ဓာတ္အေျခအေပၚ၊ မိမိ၏ဆႏၵအေပၚ၊ မိမိ၏အတၱအေပၚ၊ မူတည္င ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကိုယ္စီ ရွိၾကပါသည္။ မိမိ၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သည္သာ အစစ္အမွန္ျဖစ္ခဲ့လွ်င္ ထိုမွရလာေသာ ရလဒ္အေျဖမ်ားသည္ လူသားအားလံုးဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မည့္ အက်ိဳးတရားအျဖစ္ ေပါင္းဆံုသြားၾကမည္ျဖစ္သည္။

က်မ္းညႊန္း၊
ဂ်ာမန္လူမႈသိပၸံပညာရွင္ Erich fromm ၏
The Revolution of Hop

It was raining this morning when I left the house.

I got wet, a little but I didn’t mind.

I love the rain. The feel of it as it touches my skin, the sound it makes as it hits my umbrella. There’s nothing like it. I’d take rain over sunshine anytime.

ေလာကၾကီးမွာဗ်ာ...
လူေတြက..

သူတစ္ပါးရဲ႕အၿပစ္
ေသးေသးေလးေပမယ္႔
ၿမင္လြယ္တယ္။

ကိုယ္႔အၿပစ္ၾကီးေပမယ္႔
ၿမင္ခဲၾကတယ္။
ကိုယ္႔အၿပစ္ကိုေတာ႔
ဖံုးခ်င္ၾကတယ္။

ကိုယ္႔အမွားမသိပဲန႔ဲ
သူတစ္ပါးအမွားကို
ေဝဖန္ရရင္ ေပ်ာ္ေနၾကတယ္..
ဟားတိုက္ ေၿပာခ်င္ၾကေသးတယ္...

သတိရျခင္းဆိုတာ
လြတ္လပ္တယ္၊
တိက်ေသခ်ာတယ္၊
သို၀ွက္ဟန္ေဆာင္မႈ ကင္းတယ္၊
က်ယ္၀န္းတယ္၊ နက္ရိႈင္းတယ္၊
အေႏွာင့္အယွက္ ကင္းတယ္၊
လံုျခံဳတယ္၊
အခ်က္အလက္ ျပည့္စံုတယ္၊
ဒါေပမယ့္….
အထီးက်န္ဆန္တယ္၊
၀မ္းနည္းစရာ ေကာင္းတယ္၊
မေရရာတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိတတ္တယ္၊

အဆိုးဆံုးကေတာ့၊……
တစ္ဖက္သတ္ဆန္တယ္၊၊

အယ္ျဖဴ(၁၉၇၁-၂၀၀၄)
ေတးေရးအယ္ျဖဴ

ၾကာတတ္တာေတြ၊
မၾကာေစဘို႔၊
ၾကာေတြလွဴကာ၊
ဆုေတာင္းပါသည္၊
မၾကာခင္ပဲ ျပည္႔ပါေစ။ ...

(ေမာင္ပန္းေမႊး)